Niezależny samorządny związek zawodowy

Wybierz kierunek solidarność

pl ua

Prawo pracy w zakładzie

Podstawowym źródłem prawa pracy jest ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz akty wykonawcze do Kodeksu pracy. 
Niektóre zagadnienia z zakresu stosunków pracy regulują inne ustawy jak np.:

  • ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  • ustawa o związkach zawodowych,
  • ustawa o społecznej inspekcji pracy,
  • ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych

Ponadto obowiązywać mogą również wewnątrzzakładowe źródła prawa pracy. W tym przypadku istotną rolę odgrywają właśnie związki zawodowe i to na ich przykładzie widać, jak istotne uprawnienia mogą uzyskać pracownicy organizując się w związku zawodowym.
Do tej kategorii źródeł prawa należą:

  • układy zbiorowe pracy, zawierane pomiędzy pracodawcami lub ich organizacjami i organizacjami związków zawodowych. Układy takie mogą w sposób bardziej korzystny określać uprawnienia pracownicze uregulowane w kodeksie pracy lub innych przepisach,
  • oparte na ustawie porozumienia zbiorowe,
  • regulaminy pracy, regulaminy wynagradzania oraz statuty. Regulaminy i statuty mogą określać uprawnienia pracownicze w sposób bardziej korzystny niż przepisy Kodeksu pracy oraz układów zbiorowych pracy. 
  • Regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych

Prawa i obowiązki poszczególnych grup zawodowych są także uregulowane w innych ustawach niż Kodeks pracy. Ustawy te są nazywane pragmatykami służbowymi. Mają one pierwszeństwo przed przepisami Kodeksu pracy, który stosuje się tylko w sprawach w tych ustawach nie uregulowanych. Przykładami takich grup zawodowych są np.: nauczyciele (ustawa – Karta nauczyciela), pracownicy urzędów państwowych (ustawa o pracownikach urzędów państwowych), pracownicy i urzędnicy służby cywilnej (ustawa o służbie cywilnej), pracownicy uczelni (ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym), pracownicy samorządowi (ustawa o pracownikach samorządowych). 

Jeżeli określona sprawa nie jest uregulowana przepisami prawa pracy można do stosunku pracy stosować odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego. Jest to możliwe pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy. Dotyczy to np. sposobów zawarcia umowy o pracę, odsetek za nieterminową wypłatę wynagrodzenia.

Skip to content